De Nederlandse netbeheerders pleiten voor een nieuwe verdeling van de netkosten. Dit, omdat de groeiende vraag naar elektriciteit leidt tot hoge kosten voor de uitbreiding van de infrastructuur. Daarnaast is er, doordat er meer en meer duurzame energie opgewekt wordt, steeds vaker sprake van pieken in het elektriciteitsnet, wat vraagt om forse investeringen.
Stijgende netwerkkosten elektriciteitsnet
Het is geen verrassing dat de kosten voor het elektriciteitsnet toenemen: dit is het gevolg van flink toegenomen energieprijzen, de forse investeringen die netbeheerders moeten doen in het Nederlandse energienet en de veranderingen in zowel financieel als fiscaal energiebeleid. Veel huishoudens en bedrijven stappen van grijze energie geheel of deels over naar energie uit duurzame bronnen en ook wordt er steeds meer energie opgewekt met windmolens en zonnepanelen. Al deze extra opgewekte energie moet natuurlijk ook getransporteerd worden, wat ertoe leidt dat het elektriciteitsnet op sommige plaatsen vol zit. Hierdoor moeten de netbeheerders grote investeringen doen in de uitbreiding en verzwaring van de elektriciteitsnetten.
De tarieven van de netbeheerders worden jaarlijks vastgesteld door de ACM (Autoriteit Consument & Markt). De ACM houdt hierbij rekening met het feit dat dat netbeheerders voldoende inkomsten hebben voor onderhoud, afschrijvingen, kapitaalkosten en voor investeringen. Ook zorgt de ACM ervoor dat de tarieven van netbeheerders niet hoger zijn dan noodzakelijk, waarbij het uitgangspunt is dat gebruikers van het net betalen voor de kosten die zij zelf veroorzaken. Daarmee worden de totale kosten over alle gebruikers verdeeld. Uit onderzoek van de ACM blijkt dat de nettarieven voor huishoudens en bedrijven de komende jaren flink gaan stijgen (gemiddeld 11% voor het transport van elektriciteit en gas in 2025), waardoor het extra belangrijk is dat deze kosten goed opgevangen en verdeeld worden.
Invoedingstarief
Op dit moment betalen alleen de afnemers van elektriciteit transportkosten. Dit betekent dat (grote) opwekkers van elektriciteit, zoals zonnepaneeleigenaaren, niet meebetalen. Eén van de initiatieven om de netkosten eerlijker te verdelen, is gebruik maken van een invoedingstarief. Een invoedingstarief houdt in dat zonnepaneeleigenaren een kleine bijdrage leveren aan de kosten van de netinfrastructuur. Nu is het zo dat zij een vergoeding krijgen voor het leveren van stroom aan het net én profiteren ze van teruglevering, maar dragen zij niet bij aan de netkosten en komen deze kosten grotendeels te liggen bij de huishoudens en bedrijven zonder zonnepanelen.
Het invoedingstarief wordt door de netbeheerders gezien als een eerlijke en duurzame oplossing om de investeringen in het elektriciteitsnet te kunnen financieren en tegelijkertijd de kosten eerlijker te verdelen tussen alle gebruikers.
Buurlandentarief
Een andere oplossing voor een betere verdeling van de netkosten, is door een tarief voor grensoverschrijdende elektriciteitstransporten te gaan hanteren. Met behulp van dit tarief zullen buurlanden ook gaan bijdragen aan de kosten van het Europese elektriciteitsnetwerk. Meerdere Europese landen maken namelijk ook gebruik van het Nederlandse elektriciteitsnetwerk, zoals de op zee opgewekte stroom die ook in Engeland, België en Duitsland wordt gebruikt. Het zou dan ook veel eerlijker en logischer zijn dat deze landen ook een deel van de netkosten voor hun rekening nemen.
Blijven investeren is noodzaak
De kosten voor netbeheer nemen komende jaren hoe dan ook flink toe. Maar, benadrukken de netbeheerders, het is geen optie om te bezuinigen op de investeringen in het energienet. De kosten voor het niet hebben van elektriciteit zijn namelijk vele malen hoger dan de kosten voor de netinvesteringen. De investeringen die nu gedaan worden op het gebied van (duurzame) energie zijn namelijk ook van belang voor de toekomst.
