Afgelopen weken zagen we op de elektriciteitsmarkt in het weekend (overdag) veelal negatieve spotprijzen. Een gevolg van de dan lagere vraag naar energie, terwijl het aanbod duurzaam opgewekte energie hoog is. Deze situatie gaan we vaker zien nu het aandeel duurzame energie stijgt: in 2023 met 17%, zo blijkt uit voorlopige cijfers van het CBS. Dit is goed voor de energietransitie, al brengt het ook uitdagingen met zich mee. Door alle opwek ontstaan er files op het elektriciteitsnet (congestie) en daar kan jouw organisatie last van hebben.
Aandeel duurzame energie stijgt
Was het aandeel duurzame energie in 2022 nog 15% van het energieverbruik, in 2023 is dit gestegen naar 17% zo blijkt uit de voorlopige cijfers van het CBS. Het doel van 16% uit het Nationale Energieakkoord uit 2013 is daarmee behaald. In Europa is vastgesteld dat in 2030 minimaal 42.5% van het energieverbruik in Europa hernieuwbaar moet zijn. Het is nog niet bekend wat dit als doel voor Nederland met zich meebrengt.
Kanttekening: was in Nederland in 2022 het aandeel duurzame energie 15%, in Europa was dit 23%. Alleen in Luxemburg, België, Malta en Ierland was het aandeel nog lager. Zweden was koploper met 66%, gevolgd door Finland (48%) en Letland (43%). In de afgelopen vijf jaar is het aandeel duurzame energie in Nederland wel sterker gestegen dan in de meeste andere Europese landen.
De cijfers, wat valt op
- Biomassa: dit is nog altijd de belangrijkste bron voor duurzame energie, al is het verbruik voor het tweede jaar op een rij gedaald (3% minder in 2023 t.o.v. 2022). De meestook van biomassa in elektriciteitscentrales is op zijn retour.
- Zonne-energie: wekelijks komen er nog zonnepanelen bij en dat zie je terug in de sterke groei van het verbruik van duurzame energie uit zonne-energie: 17% meer in 2023 t.o.v. 2022.
- Windenergie: ook het aantal windmolens blijft toenemen. Op zee in 2023 met 55%, op land met 10%. Het totale verbruik van windenergie nam in 2023 met 25% toe t.o.v. 2022.
- Warmtepompen: deze pompen halen warmte uit de buitenlucht of bodem. Doordat er weer meer zijn geïnstalleerd, nam het aandeel onttrokken warmte in 2023 met 26% toe t.o.v. 2022.
Vermogen zonnepanelen
Hoewel aandeel zonne-energie in 2023 flink groeide ten opzichte van 2022, groeide het opgestelde vermogen juist minder hard volgens het CBS. Opgesteld vermogen is het maximale vermogen van een zonnepaneel dat onder normale condities benut kan worden voor het leveren van elektriciteit. Omdat de omstandigheden voor het opwekken van zonne-energie niet altijd ideaal zijn, ligt de werkelijke stroomproductie van zonnepanelen vaak lager dan het vermogen.
Tips voor ondernemers die kampen met congestie
Hoe groter de opwek van duurzame energie en vraag naar elektriciteit, hoe meer elektriciteit het netwerk te verwerken krijgt. Het net kan dan tegen zijn maximale capaciteit aanlopen, waardoor er op bepaalde plekken files in het net ontstaan (congestie). Deze knelpunten kun je oplossen door het net te verzwaren. De focus van TenneT ligt dan ook op bouwen. Dit kost echter tijd, met lange wachttijden voor een aansluiting of verhoging van de capaciteit op het net.
Toch zijn er oplossingen om congestie het hoofd te bieden. Van energie- en congestiemanagement, tot een batterij of zelfstandig lokaal elektriciteitsnetwerk. Allen met als doel flexibel om te gaan met de energie, wat kansen biedt voor jouw organisatie. Wil jij weten of er beperkingen gelden voor jouw organisatie en wat je kan doen? Wij helpen je er graag bij!
Neem contact met een van onze energiespecialisten
