Een reflectie op (gas)transities

De emotionele transitie van “aardgasloos” heeft al veel stof op doen waaien de afgelopen 20 jaar en als het aan de politiek ligt zullen de stappen de komende jaren steeds zichtbaarder worden. We zijn in Nederland al heel veel emotionele transities te boven gekomen, denk bijvoorbeeld aan de transitie die we doormaakten als één van de weinige steenkoolwinning gebieden in West-Europa in 1900. Deze emotionele transitie heeft bijvoorbeeld onze oeroude staalindustrie mogelijk gemaakt. Vervolgens, toen we aardgas onder het land van de Groningse boer Kees Boon vonden, bleken kolen niet meer rendabel te zijn, waardoor onze mijnstreek te maken kreeg met sluitingen en een Braindrain. Uiteindelijk zorgde dit ervoor dat de Universiteit van Maastricht werd gesticht in een poging jongeren en intellectuelen in de provincie te houden.

Wie pakt de gastransitie op?

Bij dit soort transities gaat het in de uitvoering vaker over “wie gaat wat doen?”  en “wat mag niet meer?” in plaats van “waarom doen we dit eigenlijk?”. Gaandeweg beginnen er gedurende dergelijke transities in de uitvoering namelijk vragen te ontstaan over dekking van de kosten, want wie gaat dit betalen?

Daarbij is ook de vraag bij welke instanties of bedrijven je actie moet ondernemen. In het verleden is dit bijvoorbeeld tijdens onze transitie van stadsgas naar aardgas op een goede manier aangepakt. In 1963 kwam de overheid namelijk bij mensen langs om het kooktoestel aan te passen voor het nieuwe gas. Alleen heel verouderde kooktoestellen werden vervangen, waarbij de overheid een aankoopkorting gaf. (Zie de krantenkop uit het nieuwsblad van het noorden van die tijd.)

Herstructurering

Aan de uitvoeringskant, daarentegen, liep er heel veel mis in de toenmalige mijnregio Zuid-Limburg. Bedrijven moesten stoppen en mensen vertrokken uit de regio na het verlies van hun baan. Er werd toen duidelijk dat er een oplossing moest worden gevonden voor “De noodzakelijke economische herstructurering van de regio Zuid-Limburg”.  Een vergelijkbare situatie met de huidige gedupeerden van de aardbeving in Groningen. Eén van de oplossingen na de mijnsluitingen was het aantrekken van de Universiteit van Maastricht. Dat was nog eens groots denken, maar zulke ambities zijn nu mogelijk te zien in de term “waterstofrotonde”. In die tijd was men ook van plan de mijnen te sluiten en te laten voor wat ze waren, maar nu zien we bijvoorbeeld dat er bij die uitvoering van de sluiting niet was gedacht aan een de oplossing zoals mijnwater. Dit is een innovatief bedrijf in Limburg die de mijnen aan het hergebruiken is als een circulair energienetwerk.

Energietransitie naar ‘full-electric’

Om de uitvoering van de huidige transitie van gas naar “full-electric” in goede banen te leiden is in de afgelopen weken een klein besluit genomen. Het besluit gaat erom bij wie je nu eigenlijk moet melden dat je gasloos bent geworden?

“Ga je gasvrij wonen of ondernemen? Je kunt de aansluit- en transportovereenkomst (ATO) die je met de netbeheerder hebt opzeggen. Je dient zelf de verwijdering van je gasaansluiting aan te vragen via www.mijnaansluiting.nl. De netbeheerder zal dan zorgdragen voor het verwijderen van de gasmeteropstelling en de aansluitleiding. Als je de gasaansluiting nog niet meteen wilt laten verwijderen, dan kun je de aansluiting laten afsluiten voor een periode van maximaal 12 maanden. Hierna is het aan jou om een keuze te maken tussen het opnieuw aansluiten of het alsnog definitief verwijderen van de gasaansluiting. Aan het opnieuw aansluiten zijn kosten verbonden, die de netbeheerder bij je in rekening brengt. Het verwijderen van jouw gasaansluiting is kosteloos. Het blijft echter belangrijk dat je wel actief de aanvraag tot verwijdering doet.”

Je wordt dus gevraagd dit zelf bij je leverancier te melden, maar ook bij je netbeheerder. Dit kunnen wij als leverancier dus niet voor je doen volgens dit besluit. Of er nog een unanieme werkwijze komt voor het ontbinden van contracten aangaande gasaansluiting is nog onbekend.

Hoe nu verder?

De huidige energietransitie biedt de mogelijkheid om te reflecteren op uitvoeringsstappen in het verleden. jij als ondernemer, die mogelijk gewoond hebt in de regio’s die we hierboven aanhaalden, weet als geen ander dat de rimpels van de huidige transitie jou de komende jaren emotioneel zullen blijven verrassen. Zowel positief als negatief. De eerstvolgende hobbel die we samen moeten overkomen heeft zich alweer gemeld: De Europese Unie heeft namelijk besloten dat nieuwe investeringen in aardgascentrales of pijpleidingen beschermd blijven tot 2030. Bij Audax Renewables houden we de ontwikkelingen nauwkeurig in de gaten. Wil je hierover meer weten of persoonlijk energieadvies krijgen? Kom vrijblijvend in contact met onze specialisten.

Emotionele energietransities de afgelopen 200 jaar, en toch hebben we het idee dat we het wiel opnieuw uit moeten vinden?