Iedereen wil leveringszekerheid van elektriciteit

Leveringszekerheid is term voor de garantie van de levering van elektriciteit als daar vraag naar is, oftewel men is verzekerd van een doorlopende elektriciteitslevering. De leveringszekerheid van elektriciteit is van groot belang voor de Nederlandse samenleving en economie, maar eigenlijk voor de gehele wereldeconomie. Wanneer de elektriciteit even wegvalt, om welke reden dan ook, beseft men de mate van afhankelijkheid.

Het Monitoringsonderzoek

Jaarlijks voert de landelijke Tennet netbeheerder, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, een monitoringsonderzoek uit naar de leveringszekerheid van elektriciteit. Uit de laatste onderzoeken komt naar voren dat Nederland de komende jaren geen problemen heeft met het garanderen van de leveringszekerheid, maar dat hier na 2025 verandering in kan komen. Vanaf 2025 wordt de kans groter dat Nederland op dagen met weinig zon en wind deels afhankelijk zal zijn van stroomimport voor de leveringszekerheid. Een meer Europese benadering biedt hier een oplossing.

Stijgende elektriciteitsvraag, fossiele beperkingen

De energietransitie zorgt ervoor dat er een toenemende elektriciteitsvraag is als gevolg van elektrificatie van processen, maar ook een toename van weersafhankelijke producties, zoals zon en wind. Daarnaast zorgt het CO₂ plafond voor een productiebeperking van de kolencentrales. Kolencentales moeten uiteindelijk in 2030 volledig sluiten. Deze combinatie maakt de kans groter dat op dagen met minder wind en zon de binnenlandse elektriciteitsproductie ontoereikend zal zijn voor de Nederlandse vraag. Dit aantal uren drukt Tennet uit in de loss of load expectation (Lole). Tijdens deze Lole is Nederland afhankelijk van de elektriciteitsimport vanuit de rest van Europa. In het laatste rapport zou de Lole 593 uur zijn in 2030.

De elektriciteitsimport

De leveringszekerheid is dus een Europese benadering, waarin een onderlinge elektriciteitsuitwisseling een oplossing biedt. Hiervoor zijn al reeds verschillende interconnectoren gebouwd tussen de verschillende landen en heeft Nederland voldoende interconnectiecapaciteit om de productie aan te vullen. Echter dient de opwek aan de andere kant wel te kunnen leveren, anders kampt ieder land op hetzelfde moment met een tekort. Onderlinge afstemming tussen de verschillende landen is dus van belang om zo een gevarieerde elektriciteitsproductie te hebben en voldoende flexibiliteit aan de vraagzijde.

Het Europese net

Naast het landelijke onderzoek van Tennet heeft Entso-E, de koepelorganisatie van transmissienetbeheerders in Europa, ook onderzoek gedaan naar leveringszekerheid in Europa in 2025 en 2030. De hoofdconclusie van Entso-E is dat het Europese elektriciteitssysteem de energietransitie kan doorstaan zonder dat de leveringszekerheid in het geding komt. Echter zijn onderlinge afspraken, planning en regeling van belang.