Grootverbruikers en piekbelasting: wat kun je doen?

3 min lezen
9-dec-2025 9:00:01


Voor veel grootverbruikers vormen piekmomenten in het energieverbruik een grote uitdaging. Een hoge piekvraag leidt niet alleen tot aanzienlijke kosten, maar kan in tijden van netcongestie zelfs betekenen dat bedrijven minder ruimte krijgen om hun activiteiten uit te breiden. Gelukkig zijn er steeds meer mogelijkheden om grip te krijgen op piekbelasting. Wij vertellen je wat de belangrijkste oorzaken van piekverbruik zijn en hoe je dit piekverbruik kunt voorkomen.

Wat is piekbelasting?

Piekbelasting ontstaat wanneer een bedrijf in korte tijd een zeer hoog vermogen vraagt van het elektriciteitsnet. Denk bijvoorbeeld aan situaties waarin meerdere machines tegelijk opstarten, koelinstallaties aanslaan of productielijnen tijdelijk extra vermogen nodig hebben. Maar ook het tegelijkertijd opladen van elektrische voertuigen of productieprocessen die batch-matig verlopen en/of sterk afhankelijk zijn van temperatuurvariaties kunnen onverwachte pieken veroorzaken.

Deze pieken hebben directe financiële gevolgen, omdat grootverbruikers capaciteitskosten betalen die gebaseerd zijn op het maximale vermogen dat zij afnemen. Daarnaast kunnen hoge pieken zorgen voor instabiliteit in bedrijfsprocessen en bijdragen aan de drukte op het elektriciteitsnet. 

Effectieve oplossingen om piekbelasting te verlagen

Het goede nieuws is dat veel van deze elektriciteitspieken al aanzienlijk beperkt kunnen worden door slimme sturing of kleine procesaanpassingen.

Loadshifting: verbruik verplaatsen naar daluren

Eén van de meest toegankelijke manieren om piekbelasting te verminderen, is het verplaatsen van energie-intensieve processen naar momenten waarop de totale vraag lager is. Dit wordt ook wel loadshifting genoemd. Door bijvoorbeeld koel- en vriesinstallaties in de nacht extra uren te laten draaien, productieprocessen buiten de drukste uren te starten of laadpalen op rustige momenten in te plannen, kan de piek aanzienlijk worden beperkt. Vaak vraagt dit slechts om een herziening van bestaande processen en is het een oplossing zonder grote investeringen.

Peakshaving met batterijopslag

Omdat grootverbruikers een vergoeding betalen aan de netbeheerder op basis van de hoogte van hun piekbelasting, is het afvlakken van deze piekbelastingen voordelig. Dit wordt ook wel peakshaving genoemd. Het gebruik van batterijopslag is een steeds populairdere methode om piekbelasting te beperken. Een batterij laadt op tijdens momenten waarop er weinig vermogen wordt gevraagd en levert vervolgens extra vermogen bij wanneer er een piek dreigt te ontstaan. Dit principe zorgt ervoor dat het net minder wordt belast tijdens kritieke momenten. Het resultaat is dat bedrijven lagere capaciteitskosten betalen, meer ruimte creëren binnen hun aansluiting en beter bestand zijn tegen de gevolgen van netcongestie. Voor veel grootverbruikers is batterijopslag dan ook een rendabele investering.

Slimme sturing met energiemanagementsystemen (EMS)

Een EMS (Energie Management Systeem) wordt gebruikt om het energieverbruik van een organisatie of gebouw inzichtelijk te maken, te beheren en te optimaliseren. Door bewust te zijn van het energieverbruik en inzicht te hebben in energie, kunnen kansen om energie te besparen geïdentificeerd worden. Denk aan het tijdelijk terugschakelen van compressoren, het prioriteren van installaties of het doseren van laadpalen wanneer een piek in zicht is. De kracht van een EMS is dat het continu bewaakt én ingrijpt, waardoor pieken structureel worden verminderd zonder dat medewerkers hier handmatig op hoeven te letten.

Slim laden van elektrische voertuigen

De groei van elektrisch vervoer zorgt bij veel bedrijven voor extra uitdagingen op het gebied van piekbelasting. Laadinfrastructuur kan namelijk een groot deel van het vermogen opslokken wanneer voertuigen tegelijkertijd worden opgeladen. Door gebruik te maken van slimme laadoplossingen, zoals het spreiden van laadmomenten of het instellen van maximale vermogens per laadpaal, kan het verbruik aanzienlijk worden afgevlakt. 

Procesoptimalisatie machines

Een andere effectieve manier om piekbelasting te verminderen, is het herzien van de volgorde waarin machines en installaties worden opgestart. Veel pieken ontstaan doordat zware apparatuur gelijktijdig aanslaat. Door processen te faseren, instellingen te optimaliseren of gebruik te maken van ‘soft-start’-functionaliteiten, kunnen bedrijven de belasting spreiden over langere tijd. Dit vereist vaak geen grote investeringen, maar vooral slimme aanpassingen in de bedrijfsvoering.

Flexibele aansluitingen voor grootverbruikers

Steeds meer bedrijven ontdekken dat flexibiliteit een interessante manier kan zijn om piekverbruik te beperken én tegelijkertijd geld te verdienen. Eem flexibele aansluiting houdt in dat bedrijven hun energieverbruik aanpassen aan de belasting van het elektriciteitsnet. Bedrijven kunnen gevraagd worden om tijdelijk meer of juist minder vermogen van het net af te nemen. Installaties worden dan automatisch bijgestuurd, waardoor pieken worden afgevlakt. Voor bedrijven met regelbare productieprocessen of energieopslag kan dit een aantrekkelijke combinatie van kostenbesparing en extra inkomsten opleveren.

Hoe kies je de beste oplossing voor jouw bedrijf?

De eerste stap richting lagere piekbelasting is een analyse van het verbruiksprofiel. Hierbij is het belangrijk om te onderzoeken op welke momenten pieken ontstaan, welke installaties deze veroorzaken en in hoeverre processen flexibel genoeg zijn om te verschuiven. Ook de aanwezigheid van eigen opwek en de ruimte binnen de huidige aansluiting spelen een belangrijke rol. Onze energiespecialisten helpen graag bij het analyseren van verbruiksdata en het inzichtelijk maken van de kosten van piekbelasting. Daarnaast begeleiden we jou bij investeringsbeslissingen en oplossingen voor netcongestie.