In de eerste helft van 2025 investeerde Alliander maar liefst € 968 miljoen in de uitbreiding, verzwaring en het onderhoud van het elektriciteitsnet. Dat is een stijging van meer dan 21 % ten opzichte van dezelfde periode in 2024. Die forse toename weerspiegelt de enorme druk op de Nederlandse energie-infrastructuur: het net raakt vol en de wachtrij voor nieuwe zakelijke aansluitingen liep eind juli op tot bijna 9.600 aanvragen. Ook woningbouwprojecten lopen regelmatig tegen capaciteitsbeperkingen aan.
Toch blijkt investeren in fysieke uitbreiding slechts één kant van de oplossing. Alliander benadrukt in haar halfjaarcijfers dat het belangrij is dat er óók slimmer met elektriciteit moet worden omgegaan om het net toegankelijk, betrouwbaar én betaalbaar te houden.
Flexibiliteit als oplossing voor netcongestie
Een belangrijke oplossingsrichting ligt in het beter benutten van de bestaande netcapaciteit. Door energievraag en -aanbod beter over de dag te spreiden, ontstaat direct verlichting op piekmomenten. Dit is essentieel nu het aandeel duurzame, maar minder voorspelbare bronnen zoals zon en wind snel toeneemt.
Om die reden sloot Alliander in de afgelopen maanden al meer dan 250 flexcontracten met grote zakelijke gebruikers. Bedrijven zoals PepsiCo stemmen hun energieafname deels af op momenten waarop er voldoende capaciteit beschikbaar is. Hierdoor ontstaat ruimte op het net zonder dat er eerst nieuwe kabels en stations hoeven te worden aangelegd. Het is een goed voorbeeld van hoe samenwerking tussen netbeheerder en klant tot concrete oplossingen leidt.
Technische optimalisatie van het bestaande net
Naast gedragsverandering en flexibele contracten, wordt er ook hard gewerkt aan het technisch optimaliseren van de bestaande infrastructuur. Zo heeft Alliander met behulp van dynamisch belastingmanagement op veertien transformatorstations in totaal 128 MVA aan extra transportcapaciteit vrijgemaakt, waarvan alleen al 41 MVA bij station Hemweg in Amsterdam. Dit soort innovaties maken het mogelijk om meer vermogen over bestaande infrastructuur te vervoeren zonder fysieke verzwaring.
Een ander voorbeeld is het zogenoemde Allocatie 2.0-programma. Daarbij worden slimme meterdata ingezet om dynamische verbruiksprofielen op te stellen die rekening houden met teruglevering van zonne-energie en weersinvloeden. Op die manier wordt de beschikbare ruimte op het net eerlijker en efficiënter verdeeld.
Samenwerking als sleutel tot versnelling
Technische oplossingen en gedragsverandering zijn belangrijk, maar niet voldoende zonder goede samenwerking tussen netbeheerder, overheid en bedrijfsleven. Gemeenten spelen hierin een sleutelrol door snel en duidelijk te beslissen over locaties voor transformatorhuisjes, verdeelstations en ondergrondse infrastructuur. Hoe eerder die knopen worden doorgehakt, hoe sneller netuitbreidingen gerealiseerd kunnen worden.
Ook het tekort aan technisch personeel, geschikte materialen en ruimte vraagt om creatieve oplossingen. Alliander onderstreept dat alleen door nauwe samenwerking met partners, van gemeenten tot energiebedrijven, de energietransitie binnen de beschikbare capaciteit kan slagen.
Flexibiliteit voor de toekomst
De energietransitie vraagt niet alleen om méér kabels en transformatoren, maar vooral om slimmer gebruik van het bestaande net. Dat betekent investeren in flexibiliteit, innovatie en gedragsverandering. Benieuwd hoe je dit binnen jouw bedrijf kan doen? Onze energiespecialisten helpen je graag bij het ontwikkelen van een energiemanagementsysteem dat klaar is voor de toekomst!
