De Europese Unie heeft onlangs een belangrijk akkoord bereikt over de nieuwe klimaatdoelen voor 2040. De lidstaten hebben ingestemd met een netto-reductie van broeikasgasemissies van 90 procent ten opzichte van 1990. Dit vormt een tussenstap richting het uiteindelijke doel van klimaatneutraliteit in 2050, zoals vastgelegd in de Europese Klimaatwet. Het akkoord kwam tot stand na maanden van overleg tussen de lidstaten, waarbij de balans moest worden gevonden tussen ambitie en haalbaarheid.
Om het nieuwe akkoord goed te begrijpen, is het belangrijk terug te kijken naar het vorige klimaatdoel. Tot nu toe gold voor de EU een bindend doel voor 2030: een netto-emissiereductie van minstens 55% ten opzichte van 1990. Dat doel heeft de afgelopen jaren geleid tot ingrijpende veranderingen in de Europese energiemarkt, zoals de groei van wind- en zonne-energie, de uitfasering van kolencentrales en de versnelde elektrificatie van industrie en mobiliteit.
Met het nieuwe doel voor 2040 wordt deze koers verder aangescherpt. Een reductie van 90% betekent dat bijna alle sectoren hun uitstoot vrijwel volledig moeten terugdringen. Waar het 2030-doel vooral draaide om versnelling, vraagt het 2040-doel om volledige transformatie: de overstap naar hernieuwbare energiebronnen moet gecombineerd worden met grootschalige CO₂-opslag, waterstofproductie, circulaire productieprocessen en structurele energiebesparing.
Toch is het nieuwe akkoord niet zonder nuance. Sommige landen drongen aan op meer flexibiliteit, bijvoorbeeld via het gebruik van koolstofkredieten of negatieve emissies (zoals CO₂-opslag of bosaanplant). Daardoor spreken sommige waarnemers van een “afgezwakt” akkoord: het doel blijft ambitieus, maar de ruimte voor compensatie buiten de eigen grenzen kan ertoe leiden dat de daadwerkelijke emissiereductie binnen de EU iets lager uitvalt dan op papier. Zo zal ook elke twee jaar het klimaatdoel opnieuw geëvalueerd worden, om na te gaan of de doelstelling de Europese concurrentiekracht niet te hard raakt. Op basis van die evaluatie kunnen er dan aanpassingen worden gedaan. Daarnaast wordt de geplande taks die bedoeld is om het gebruik van fossiele brandstoffen te ontmoedigen, namelijk de ETS-2, een jaar uitgesteld van 2027 naar 2028.
Voor de energiemarkt luidt dit akkoord een nieuwe fase in van structurele aanpassing. De vraag naar duurzame energiebronnen zal verder toenemen, zeker nu bedrijven hun productie- en logistieke ketens moeten verduurzamen om aan Europese en nationale normen te voldoen. Dit creëert kansen voor leveranciers van groene energie, maar ook uitdagingen op het gebied van infrastructuur, opslag en balancering van het net.
De 2040-doelen zullen investeringen in technologieën zoals waterstof, batterijopslag en CO₂-afvang versnellen. Tegelijk vraagt dit om een stabiel en voorspelbaar regelgevend kader, zodat bedrijven met vertrouwen langetermijninvesteringen kunnen doen. De overgang van fossiele brandstoffen naar volledig hernieuwbare energiebronnen vergt bovendien een nauwe samenwerking tussen overheden, netbeheerders en energie-aanbieders.
De weg naar 2040 is ambitieus en vraagt om blijvende inzet, samenwerking en innovatie. Waar het 2030-doel vooral ging over versnellen, draait het nieuwe klimaatdoel om volledige systeemverandering. De komende jaren zullen bepalend zijn voor de manier waarop Europa zijn energievoorziening, industrie en mobiliteit herinricht.
Voor bedrijven is dit hét moment om vooruit te kijken, duurzame keuzes te maken en te investeren in toekomstbestendige energieoplossingen. Onze energiespecialisten staan klaar om jou daarbij te helpen en samen te bouwen aan een klimaatneutrale toekomst.