Ook energie speelt tijdens de troonrede een grote rol. Koning Willem-Alexander besteedt veel aandacht aan de energiecrisis en hoe we deze stijgende energiekosten het hoofd kunnen bieden. Veel van de genoemde maatregelen zijn gericht op de consumentenmarkt. Wat voor impact de maatregelen concreet gaan hebben voor de zakelijke gebruiker is nog onbekend.
Het kabinet gaat per 1 januari 2023 een prijsplafond invoeren voor gas en elektriciteit. Dat betekent dat energieleveranciers niet boven een bepaalde kWh-prijs en kuubprijs mogen uitkomen. De overheid neemt het verschil tussen dit tarief en het markttarief voor haar rekening. De prijscap wordt gezet op het niveau van voor de oorlog in Oekraïne, namelijk van januari 2022 en blijft van toepassing tot eind 2023. Deze maatregel is voornamelijk gericht op huishoudens. Let wel op dit is tot aan gemiddeld een energieverbruik van 2.479 kWh elektriciteit en 1.169 m3 gas. Boven dit verbruik wordt het “reguliere” tarief betaald.
De maximale tarieven voor gas en elektriciteit die het kabinet wil invoeren, gaan ook gelden voor middelgrote en kleine bedrijven die op grond van hun verbruik in aanmerking kwamen voor korting op hun energiebelasting. Maar hoe dit wordt ingekleed is nog onduidelijk.
Het kabinet wil dat mensen meer zekerheid krijgen over de energieprijzen op lange termijn. Minister Jetten stelt daarom dat energiebedrijven weer vaste, meerjarige contracten moeten gaan aanbieden aan huishoudens. Let op: dus nog niet aan organisaties.
Het btw-tarief op de energiekosten van huishoudens gaat per 1 januari 2023 van de 9% weer terug naar het ‘normale’ niveau van 21%. Dit houdt in dat alle energie gerelateerde kosten hoger, zoals de variabele kosten voor stroom en gas, de energiebelasting en ODE en de netbeheerkosten, zullen zijn. Deze afgelaste verlaging levert de overheid ruimte op in de begroting, wat ingezet kan gaan worden voor andere maatregelen.
Door de hoge gasprijzen maken veel gaswinningbedrijven, oftewel energieproducenten, hoge winsten. Het kabinet gaat deze extra belasten en wilt dit inzetten ten goede van consumenten en organisaties. Deze belasting zou de overheid ongeveer 2,8 miljard euro op kunnen leveren, verspreid over 2023 en 2024. Bedrijven zullen niet alle winst afdragen. Dit om de onafhankelijkheid van Rusland te blijven stimuleren.
Als een verrassing komt de aankondiging van een ondersteuningspakket voor grootverbruikers, bijvoorbeeld bakkers en glastuinders, die worden getroffen door de hoge energieprijzen. Daarnaast wilt het kabinet ook organisaties verder helpen met verduurzamen met het oog op het verlagen van het energieverbruik. Hiervoor komt extra geld vrij middels zogenoemde groene aftrekposten. Wanneer hier meer informatie over komt, dan zullen wij dit publiceren.
Tijdens de troonrede gaf de Koning aan dat Nederland voor einde van dit jaar onafhankelijk wil zijn van het Russisch gas. De oorlog heeft dit proces versneld. Het kabinet richt zich op een snelle verduurzaming van de industrie, meer windenergie, groene waterstof en op een nieuwe rol voor kernenergie.